Picie kawy to dla wielu z nas swego rodzaju rytuał lub podstawowy element każdego dnia. Rozpoczyna się najczęściej w okresie nastoletnim lub tuż po ukończeniu szkoły i często trwa przez całe życie. Kawa towarzyszy nam w wielu czynnościach, a do wielu z nich nas motywuje. Jednak czy w podeszłym wieku również powinna być spożywana?
Kawa jako źródło licznych substancji czynnych, w tym kofeiny
Niezaprzeczalnie, kawa to źródło kofeiny, czyli naturalnej substancji pobudzającej, która w dużej mierze odpowiada za działanie kawy. Wchłania się ona z przewodu pokarmowego i swoje maksymalne stężenie w e krwi uzyskuje po 30-120 minut od spożycia. Tak szeroki przedział jest zmienny osobniczo, a także zależy od obecności treści pokarmowej w żołądku. Liczne badania mówią o tym, że u osób zdrowych bezpieczna dawka kofeiny wynosi 400 mg dziennie. To około 4 standardowe filiżanki kawy. Do innych składników w kawie zaliczyć można związki polifenolowe, w tym głównie:
-
kwas chlorogenowy,
-
kwas chinowy,
-
kwas kawowy.
Są to substancje nadające kawie smak i aromat, które dodatkowo charakteryzuje się wysoką aktywnością antyoksydacyjną. Oznacza to, że wychwytują wolne rodniki, a także wykazują działanie przeciwzapalne i przeciwbakteryjne.
Jakie jeszcze produkty mają kofeinę?
Każdy z nas ma inną dietę, nawyki czy styl życia. Wskazuje to na większe lub mniejsze zapotrzebowanie na kofeinę, która ma działanie pobudzające organizm. Pozwala on na znalezienie energii do pracy, poprawia procesy myślowe oraz koncentrację. Zatem, gdzie jeszcze można znaleźć kofeinę? Ku zdziwieniu wielu z nas, obecna jest w:
-
herbacie,
-
czekoladzie mlecznej i gorzkiej,
-
kakao,
-
napojach energetyzujących,
-
coli,
-
yerba mate.
Dawka kofeiny w poszczególnych produktach zależy od mocy danego napoju czy ilości spożytego produktu. Warto jednak zaznaczyć, że łącząc produkty te z kawą, dość łatwo jest przedawkować kofeinę. Oznacza to, że spożywamy więcej niż 500-600 mg na dobę, a objawia się to poprzez ból głowy wzmożone bicie serca, drażliwość i ból w klatce piersiowej.
Dlaczego seniorzy powinni pić kawę?
Obecność kawy w naszej diecie determinowana jest indywidualnym stanem zdrowia oraz przyzwyczajeniem. W końcu, jeśli przez całe życie piliśmy kawę, to ciężko będzie się z nią rozstać na starość. Jednak coraz częściej mówi się o tym, że seniorzy powinni z niej zrezygnować. Czy to prawda? Jak się okazuje – niekoniecznie! Jeśli nie ma zdrowotnych przeciwwskazań do picia kawy, to śmiało możemy siadać po dwie filiżanki dziennie. Co więcej, seniorzy powinni pić kawę z uwagi na fakt, iż ma ona liczne, korzystne i prozdrowotne działania. Do nich zaliczyć można m.in.:
-
pobudzenie organizmu,
-
zmniejszenie uczucia zmęczenia i znużenia,
-
lepszą pracę układu krążenia,
-
lepsze zapamiętywanie,
-
poprawia koncentrację,
-
u osób z niskim ciśnieniem pomaga w jego podniesieniu.
Niestety, w podeszłym wieku można wyróżnić także sporo wad wynikających z regularnego spożywania kawy. Zatem, dlaczego powinniśmy zachować również ostrożność?
Czy seniorzy powinni unikać kawy?
Kawa ma wiele prozdrowotnych działań, które wynikają z zawartości substancji czynnych, jednak nie oznacza to, że każdy senior może ją pić bez umiaru. Najczęściej o usunięciu tego napoju z diety informuje lekarz, aczkolwiek decyzje tą możemy podjąć samodzielnie na podstawie własnych obserwacji. Zatem, kiedy senior powinien zrezygnować z kawy? Pierwszym przeciwwskazaniem jest nadciśnienie oraz choroby układu krwionośnego czy serca. Wszystko z uwagi na fakt, iż przyczynia się to do podwyższenia ciśnienia, co bezpośrednio prowadzi do obciążenia organizmu. Wówczas spożywanie kofeiny może zwiększyć wartość ciśnienia, tym samym negatywnie wpływając na nasze samopoczucie. Inną kwestią są problemy żołądkowe, takie jak refluks. Mało kto wie o tym, że kawa to napój o odczynie kwasowym, przez co często stanowi bezpośrednią przyczynę zagai czy bólu w przełyku. Do innych kwestii, na które powinniśmy zwrócić uwagę, jest:
-
nasilenie rozdrażnienia i nerwowości,
-
działanie moczopędne,
-
wypłukiwanie magnezu i wapnia, które w tym wieku mogą się kiepsko wchłaniać.
Kawa a sen seniora
Wraz z wiekiem zmniejsza się tempo metabolizmu, przez co nie tylko mamy tendencję do przybierania na wadze, ale także wolniej z organizmu eliminuje się kofeina. Oznacza to, że wieczorna filiżanka kawy może doprowadzić do bezsenności oraz kłopotów z zasypianiem. Warto zatem ostatnią filiżankę pić na 6-8 godzin przed położeniem się do łóżka. Ponadto, w celu zapewnienia sobie zdrowego wypoczynku, warto powstać na wysokiej jakości materac do spania. Jest to produkt, który gwarantuje najlepsze wsparcie kręgosłupa oraz całej sylwetki użytkownika, tym samym redukując dolegliwości bólowe ze strony pleców czy ryzyko rozwijania się schorzeń kręgosłupa. Chcąc zadbać o sen, warto postawić nie tylko na materac, ale także:
-
stelaż,
-
kołdrę i poduszkę,
-
pościel i prześcieradło.
Podsumowując – nie ma odgórnego zakazu spożywania kawy, a tym samym kofeiny przez seniorów. Musimy jednak zdawać sobie sprawę z tego, że w tym wieku będzie również wywoływać działania niepożądane, które uzależnione są od stanu naszego zdrowia. Dodatkowo liczne przeciwwskazania nabierają wówczas ogromnego znaczenia, zatem nie zapominajmy o tym przed sięgnięciem po filiżankę kawy.
